DİL VE KONUŞMA GELİŞİM EVRELERİ
Çocukluk Çağı Normal Gelişim Evreleri
Doğum Öncesi Dönem;
Ağız ve yüz yapıları ve fonksiyonlarındaki değişim günümüzde anne karnında yapılan bazı yöntemlerle ortaya konulmaktadır. Damak gelişiminin gebeliğin 12. haftasında tamamlandığı düşünülürse, daha önce yapılan ultrason incelemesi bu dönemde ortaya çıkabilecek bu tip problemlerin önüne geçilmesini sağlayabilir.
Anne karnında bebeklerde yutma gelişimi 12. haftada, emme gelişimi 18-24 haftalar arasında belirginleşmektedir. 34. haftada çocuk ihtiyaçlarını karşılayabilecek emme ve yutma becerisine sahip olmaktadır. Yapılan pekçok araştırma, anne karnında ağız kontrol ve koordinasyonda zayıf olan bebeklerin ileri yaşlarda ciddi fiziksel, algısal problemler, konuşma ve lisan gelişiminde gerileme, beslenme ihtiyaçlarını karşılamada zayıflıkları olduğunu göstermiştir
0-5 YAŞ ALICI İFADE EDİCİ DİL AŞAMALARI
0-6 Aylık Bebeğiniz;
Gıı, oo- ah-ah gibi gığıldama ve ağlama seslerini çıkarabilir,
Sese karşı gülümseyerek, bakarak, susarak veya ses çıkararak tepki verir,
6-12 Aylık Bebeğiniz;
“ba-ba” “mmm” gibi sesleri taklit eder,
Eliyle bay-bay yapar,
Basit konuşmaları anlar,
Küçük oyunlar oynar (“bebek nerede?” gibi) .
12-18 Aylık Çocuğunuz;
3-5 kelimeyi söyleyebilir (“anne”, baba”, “bay-bay”, “mama” gibi),
İsteklerini size işaret ederek gösterir,
Anlamsız sözcükleri ve sesleri birleştirir,
Söyleyebildiklerinden daha fazlasını anlar.
18-24 Aylık Çocuğunuz;
Birden fazla tek kelimeyi söyleyebilir.fakat birçok sesi hatalı çıkarır. İki kelimeyi birleştirebilir(“anne araba” gibi),
Hâlâ anlamsız kelimeleri kullanır,
Basit soruları anlar (“Top nerede?” gibi).
2-3 Yaşındaki Çocuğunuz;
Daha uzun cümleler kullanır fakat, bunlar çoğu zaman dilbilgisi kuralları açısından eksik olabilir (“Baba iş gitti” gibi),
Birçok kelimeyi söyler. Fakat, bunları hâlâ yanlış telaffuz edebilir,
Sorular sorar ve bunları yanıtlar,
Söylediklerinizin birçoğunu anlar.
3-4 Yaşındaki Çocuğunuz;
Daha uzun ve karmaşık cümleler kurar,
Günlük konuşma dilindeki sözcüklerin çoğunu kullanır,
Konuşulanların çoğunu anlar,
Bir çok soru tipini sorar,
Konuşmaları diğer insanlar tarafından kolaylıkla anlaşılır.
4-5 Yaşındaki Çocuğunuz;
Cümle ve kelimeleri yetişkinlerin söylediklerine benzer bir şekilde söyler,
Basit hikayeleri anlatır,
Seslerin bir çoğunu doğru söyler,
Söylenilenleri anlar ve hatırlar.
Ülger Yaman
Özel Eğitim Uzmanı