Hayata nefes alarak merhaba deriz. Bebekken doğru nefes alıp veririz, yani nefes alırken karnımızı şişirip nefes verirken de karnımızı içeri doğru çekeriz. Ne zamanki öfke, korku, endişe gibi duyguları yaşıyoruz, işte o zaman ilk tepki olarak nefesimizi tutuyoruz nefesimizin ritmini bozup, sık ve yüzeysel nefesler alıp vermeye başlıyoruz. Yani doğru nefeslerimizi bırakıp, ters nefese geçiyoruz. Nefes alırken karnımızı şişirmeyip içeri doğru çekiyoruz. Nefesimizi boşaltırken karnımızı içeri doğru çekmemiz gerekirken, karnımızı şişiriyoruz.
Ters nefes tam kapasite nefes almamıza engel olur. Ciğerlerimize yeteri kadar oksijen gitmez. Yeteri kadar oksijen alabilmek için diyaframdan yardım alıp karnı dışarı doğru itip ciğerlere boşluk sağlamız gerekiyor. Bu da nefes alırken diyaframı açarak, yani karnımızı şişirerek olur. Aynı zamanda vücuttaki karbondioksiti, toksinleri ve atıkları tamamen dışarı atabilmek için ise, yine diyaframdan yardım alarak diyaframı yukarı doğru çekip yani karnımızı içeri doğru çekerek, ciğerleri sıkıştırıp boşaltmasını sağlamamız gerekiyor.
Benim nefesle ilgili hikayem de yogaya başladıktan sonra ortaya çıktı. Sürekli endişe ve panik halde hayatımı sürdürüyor, her an kötü bir şey olacakmış endişesi yaşıyordum. İlk yoga dersinde doğal nefesin dışında nefes alıp verdiğimi fark ettim. Yani nefeslerim sık ve derinden değil sadece göğsüm inip şişiyor yani diyaframımı hiç kullanmıyordum. Bedenimi yeteri kadar oksijenle besleyemiyor, sadece yaşamam için gerekli miktarda nefesi alıp veriyordum.
Küçük bir nefes çalışmasından sonra rahatladığımı fark ettim. Nefesin sadece yaşamını sürdürmek için değil; sakin, dingin olabilmek ve sağlıklı düşünme konusunda da önemli bir rol oynadığını anladım. Her yoga dersinde yaptığımız nefes çalışmasından sonra endişe ve korkularımın azaldığını fark ettim.
Çünkü zihin içeriye doğru akan bir nehir gibidir. Dikkatini nereye yoğunlaştırırsan oraya doğru akıp gider.
Enerjisi de gittiği yerleri besler büyütür. Eğer sen korku ve endişeye dayalı düşünceler üzerinde yoğunlaşırsan, sürekli senaryolar üretirsen, endişe ve korkularını büyütür hayatın tüm alanına yerleştirirsin ve hayat çekilmez bir hal alır. Zihni kontrol altına alabilmek için vücudun gevşemiş rahatlamış olması gerekir. İşte bunu ancak nefeslerle sağlayabiliriz.
Gözlerinizi kapatıp sadece nefeslerinize odaklanarak, derin nefes alırken karnınızı şişirebildiğimiz kadar şişirip, nefes verirken, göbek deliğini yavaş yavaş omurlara doğru iterek birkaç dakika nefes çalışması yaptıktan sonra, bedeninizin gevşediğini, rahatladığını, olumsuz bütün düşüncelerden sıyrılıp, sadece kendinize ve nefesinize odaklandığınızı fark edeceksiniz.
Bu tekniği çok sinirlendiğinizde de uygulayabilirsiniz.
Öfkelenip sinirlendiğinizde hemen farkındalığa geçip ilk önce nefeslerinize dönün. Göreceksiniz ki nefesleriniz sık ve derinden değil. Hemen kontrolü elinize alarak, birkaç derin nefes alıp verin. Rahatlayın... Sonra fark edeceksiniz ki, sizi öfkelendirip sinirlendiren her neyse, artık o kadar eskisi gibi etkili değil.
Maya Yoga olarak nefeslerin çok önemli olduğunu bildiğimizden, Derslerimize başlamadan önce mutlaka en az on beş dakika nefes çalışmasına zaman ayırıyoruz. Çünkü biliyoruz ki yogaya başlamadan önce insanların stres ve gerginliklerini üzerlerinden atmanın tek yolu doğru nefes alıp verme.
Çok basit ama doğru nefes alıp vermeyi öğrenmek için ilk basamak olan Diyafram nefesini kısaca anlatacağım.
Önce omurgan dik bir şekilde oturmaya çalış. Bir yere dayanman gerekiyorsa sandalyeye oturarak ta deneyebilirsin.
Omurganı düzeltmek için, omuzlarını önden arkaya çevir yavaşça aşağıya doğru bırak. Göğsünü biraz dışarı doğru it.
Ellerini göbek deliğinin üstüne yerleştir. Nefes alırken karnını kocaman şişirip, nefes verirken göbek deliğini omurlarına doğru çekebildiğin kadar çek.
Bunu on-on beş defa yaptıktan sonra, ellerini bu kez göğsünün iki yanına yerleştir.
Nefes alırken dirseklerini arkaya itebildiğin kadar it ve kaburgalarının açıldığını hisset, nefes verirken dirseklerini öne doğru alırken, kaburgalarını iyice sıkıştır.
Bunu da on-on beş kez uyguladıktan sonra bu kez parmak uçlarını omuzlarının üstüne yerleştir. Nefes alırken dirseklerini başının hizasında yukarıya doğru kaldırabildiğin kadar kaldır. Nefes verirken dirseklerini yavaş yavaş aşağıya doğru bırak.
Alışkanlıkları terk etmenin ne kadar zor olduğunu çok iyi biliyorum.
Ama istikrarlı bir şekilde her gün birkaç dakika zaman ayırarak yapacağınız bu nefes tekniği ile bedeninize yeniden doğru nefes almayı öğretebilirsiniz.
Doğru nefeslerle bedeniniz gevşemiş zihniniz sakin ve huzurlu günler diliyorum.
Gülsen GÖKDERE
Maya Yoga Eğitmeni